Δημοτικό Σχολείο Νεροκούρου

ENHMEΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΙΑΤΡΟ, ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟ κ. ΝΙΚΟΛΟΥΔΑΚΗ ΘΕΟΧΑΡΗ.

ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΣΤΟΝ ΠΑΙΔΙΚΟ ΣΤΑΘΜΟ Η ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Η μετάδοση αναπνευστικών λοιμώξεων σε χώρους συνάθροισης παιδιών έχει σημαντικές συνέπειες στα ίδια τα παιδιά, στις οικογένειές τους αλλά και στο κοινωνικό σύνολο.

Οι ιογενείς λοιμώξεις του ανώτερου και κατώτερου αναπνευστικού είναι οι συχνότεροι λόγοι για τους οποίους νοσούν τα παιδιά στην κοινότητα.

Είναι γνωστό ότι τα παιδιά εμφανίζουν ένα μεγάλο αριθμό ιογενών λοιμώξεων που μπορεί να φτάσει τις 10 περίπου το χρόνο.

Οι λοιμώξεις αυτές είναι συχνότερες στα μικρής ηλικίας παιδιά και ιδιαίτερα στα βρέφη.

Με την αύξηση της ηλικίας η συχνότητα των λοιμώξεων αυτών μειώνεται.

Οι ιογενείς λοιμώξεις μεταδίδονται σε σχολεία και παιδικούς σταθμούς προερχόμενες από την κοινότητα και είναι γνωστό ότι κάθε χρόνο εκδηλώνονται με την μορφή εξάρσεων, όπως αυτές της γρίπης και του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV), αλλά και του ΡΙΝΟÏOY ή της ΠΑΡΑÏΝΦΛΟΥΕΝΤΣΑΣ.

Σε παιδιά με ιογενείς λοιμώξεις χορηγούνται συχνά αντιβιοτικά, τις περισσότερες φορές αδικαιολόγητα, με αποτέλεσμα να αποικίζονται και να μεταδίδουν το ένα στο άλλο ανθεκτικούς μικροοργανισμούς, συνηθέστερα πνευμονιόκοκκο.

Οι αναπνευστικές λοιμώξεις μεταδίδονται στους παιδικούς σταθμούς όχι μόνο με αυξημένη συχνότητα αλλά έχουν και μεγαλύτερη βαρύτητα.

Μεταδίδονται από τα παιδιά στο προσωπικό αλλά και στους γονείς, τους παππούδες ή άλλα άτομα του οικογενειακού περιβάλλοντος, κάποια από τα οποία μπορεί να είναι περισσότερο ευάλωτα λόγω χρόνιου προβλήματος.

Το ποσοστό δευτερογενούς μετάδοσης των ιογενών λοιμώξεων οικογένειας πλησιάζει το 30% Οι γονείς συχνά απουσιάζουν από την εργασία τους για να

φροντίσουν τα παιδία τους ή διότι νόσησαν οι ίδιοι.

Επομένως, το οικονομικό και κοινωνικό κόστος των λοιμώξεων αυτών είναι ιδιαίτερα μεγάλο.

Τα γενικά μέτρα που συμβάλλουν στην πρόληψη των αναπνευστικών λοιμώξεων στους παιδικούς σταθμούς ή στα σχολεία φαίνονται στον πίνακα 1.

ΠΙΝΑΚΑΣ 1

ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΤΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΤΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΕ ΠΑΙΔΙΚΟΥΣ ΣΤΑΘΜΟΥΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΑ

ΕΠΑΡΚΗΣ ΑΕΡΙΣΜΟΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ

ΥΓΙΕΙΝΗ ΧΕΡΙΩΝ (πλύσιμο-αλκοολούχα αντισηπτικά)

ΤΑΚΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΣΥΧΝΟΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΠΑΙΧΝΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΦΑΝΙΩΝ.

ΑΠΟΦΥΓΗ ΧΡΗΣΗΣ ΠΑΙΧΝΙΔΙΩΝ ΠΟΥ ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΠΛΕΝΟΝΤΑΙ.

ΑΠΟΧΗ ΑΡΡΩΣΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ, ΚΑΤΑ ΤΟ ΔΥΝΑΤΟ.

Παιδιά με τα παρακάτω νοσήματα αποκλείονται υποχρεωτικά :

- στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα 24 ώρες μετά την έναρξη της θεραπείας

- κοκκύτης 5 ημέρες μετά την έναρξη της θεραπείας-3 εβδομάδες από την έναρξη βήχα

- πυώδης επιπεφυκίτιδα, επάνοδος μετά την έναρξη θεραπείας

ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΑ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΓΡΙΠΗΣ

ΑΜΕΣΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΩΝ ΠΑΣΧΟΝΤΩΝ (πχ στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα)

ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ (πχ φυματίωση)

ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΗΣ ΑΣΚΟΠΗΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ

Οι λοιμώξεις αυτές μεταδίδονται συνήθως με τους εξής τρόπους :

Α) με επαφή

Β) μέσω μεγάλων σταγονιδίων

Γ) αερογενώς ,μέσω μικρών σταγονιδίων

ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΑΦΗ άμεση ή έμμεση ,είναι ο συχνότερος τρόπος με τον οποίο μεταδίδονται βακτήρια και ιοί μεταξύ των παιδιών στο σχολείο ή στον παιδικό σταθμό.

Χαρακτηριστικά, ο RSV, οι ιοί της παραϊνφλουέντσας, οι αδενοÏοί, οι εντεροϊοί, οι κορωναϊοί και οι ρινοϊοί μεταδίδονται κυρίως με την επαφή.

Αυτοί οι ιοί μπορούν να επιβιώσουν αρκετή ώρα σε αντικείμενα και επομένως, έμμεσα να μεταδοθούν.

ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΜΕ ΜΕΓΑΛΑ ΣΤΑΓΟΝΙΔΙΑ αφορά τους ιούς της γρίπης, τους αδενοϊούς και τους ιούς της παραϊνφλουέντσας.

Κατά την διάρκεια της ομιλίας ή του βήχα παράγονται μεγάλα σταγονίδια τα οποία μπορούν να μεταφερθούν 1 ή και 2 μέτρα.

Η επαφή πρόσωπο με πρόσωπο με ένα άτομο πού μεταδίδει κάποιον από τους ιούς αυτούς μπορεί να μεταδώσει τη λοίμωξη.

ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΑΕΡΩΓΕΝΩΣ δηλαδή με ΜΙΚΡΑ ΣΤΑΓΟΝΙΔΙΑ τα οποία μπορούν να μεταφερθούν σε μεγάλη απόσταση από το σημείο παραγωγής τους, χαρακτηρίζουν το Μυκοβακτηρίδιο της Φυματίωσης και τον ιό της Ανεμοβλογιάς.

Αυτά τα παθογόνα επιβιώνουν στον πυρήνα των μικρών σταγονιδίων και μπορούν να παραμείνουν ως αιωρούμενα μικρά σωματίδια για μεγάλα χρονικά διαστήματα και να παρασυρθούν από ρεύματα αέρα, από το ένα μέρος ενός κτηρίου στο άλλο.

Με αυτό τον τρόπο μπορούν να προκαλέσουν εύκολα, επιδημικές εξάρσεις.

Το είδος των προφυλάξεων κατά της μετάδοσης των αναπνευστικών λοιμώξεων εξαρτάται από τον τρόπο μετάδοσης (πίνακες 2 και 3).

Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να τηρείται η υγιεινή των χεριών πριν και μετά την επαφή με κάθε ασθενή, ή, η χρήση γαντιών, μάσκας ή μπλούζας, ανάλογα τον τρόπο μετάδοσης.

ΠΙΝΑΚΑΣ 2

ΕΙΔΟΣ ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ

ΠΑΘΟΓΟΝΟ ΕΙΔΟΣ ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ

RSV Επαφής

Ιοί γρίπης Επαφής / σταγονιδίων / αερογενώς

Ιοί παραϊνφλουέντσας Επαφής

Αδενοϊοί Επαφής / σταγονιδίων

Ρινοϊοί- Κορωναϊοί Επαφής

Εντεροϊοί Επαφής

Κοκκύτης Σταγονίδια

Μυκόπλασμα της Πνευμονίας Σταγονίδια

Μυκοβακτηρίδιο της Φυματίωσης Αερογενώς

ΠΙΝΑΚΑΣ 3

ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ

ΑΝΑΛΟΓΑ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ

ΤΡΟΠΟΣ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΜΑΣΚΕΣ ΓΑΝΤΙΑ ΜΠΛΟΥΖΕΣ

Αερογενώς + - -

Σταγονίδια + - -

Επαφή + + +

ΠΙΝΑΚΑΣ 4

ΧΡΟΝΟΣ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΙΟΓΕΝΩΝ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ

ΠΑΘΟΓΟΝΟ ΧΡΟΝΟΣ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ

RSV - 3 ημ. και κατά τα συμπτώματα

Ιοί της γρίπης - 1 ημ. και κατά τα συμπτώματα

Ιοί παραϊνφλουέντσας - 5 ημ. έως 10 ημ.

- Ανοσοκατεσταλμένοι/Νεογέννητα : εβδομάδες

Αδενοϊός -Μπορεί για εβδομάδες

Ρινοϊός-Κρωναϊός -2 ημ. και κατά τα συμπτώματα

Νεογέννητα, μικρά βρέφη και ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς έχουν μεγαλύτερο ιικό φορτίο και ματαδίδουν τις ιογενείς λοιμώξεις για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Η πιθανότητα μετάδοσης λοιμώξεων στους παιδικούς σταθμούς και στα σχολεία επηρεάζεται από μία πολύπλοκη αλληλεπίδραση παραγόντων, του παθογόνου, του παιδιού, και του σταθμού-σχολείου, με αποτέλεσμα να είναι δύσκολη η μελέτη και πρόληψή τους.

Συχνά αρκούν η κοινή λογική και η καλή υγιεινή, όπως επίσης συχνά χρειάζεται η συμβολή ειδικών και η ύπαρξη επίσημων οδηγιών.